पद्मासन हे सिद्धासनानंतर किंवा नेहमीच्या इतर आसनांचा अभ्यास करायच्या आधी करायचे आसन आहे. या लेखामध्ये आपण पद्मासनाचे फायदे अणि हे आसन करायची योग्य पद्धत याची माहिती घेऊयात. पद्मासन हे मुख्यत्वे पायाची स्थिती मजबूत करण्यासाठी उपयुक्त ठरते. पाय हे हालचालीचे मुख्य साधन आहे. या आसनाचा उपयोग ध्यानधारणा  करायला सुद्धा केला जातो. पद्मासनात बसल्यावर पायांची स्थिती कमळाच्या पाकळ्यांप्रमाणे दिसते म्हणून त्याला पद्मासन (पद्म म्हणजे कमळ) म्हणतात. पद्मासन विधी सर्वप्रथम जमिनीवर अथवा आसनावर बसावे. दोन्ही पाय शरीरासमोर सरळ ठेवावे. उजवा पाय डाव्या पायाच्या मांडीवर ठेऊन डावा पाय उजव्या पायाच्या मांडीवर ठेवावा. सिद्धासनाप्रमाणे बाकीचे शरीर ताठ ठेवून दृष्टी समोर ठेवावी. दोन्ही हात गुडघ्यावर सरळ ठेवून हाताचा अंगठा आणि पहिले बोट एकमेकांशी जुळवून बाकीची बोटे सरळ ठेवावीत. हे आसन दुसऱ्या बाजूनेही करावे (म्हणजे आधी डा...

मनाची एकाग्रता ही बुद्धीचं काम करणाऱ्या लोकांसाठी अतिशय महत्वाची असते. विद्यार्थ्यांसाठी, खेळाडूंसाठी किंवा असं कुठलाही काम ज्यात अतिशय एकाग्र होण्याची गरज लागते अशा सर्व लोकांसाठी सिद्धासन हे अतिशय उपयुक्त आणि सोपं आसन आहे. योगाभ्यास करण्यासाठी सुद्धा मनाची एकाग्रता लागते म्हणूनच इतर सर्व आसनांच्या आधी हे आसन केलं जातं ज्यामुळे पुढील आसनांचा अभ्यास एकाग्रतेने होऊ शकेल. सिद्धासन म्हणजे काय? सिद्धासन म्हणजे सिद्ध लोकांचे आसन किंवा आसनांचा अभ्यास करायला सिद्ध करणारे आसन. या आसनाचा नियमित अभ्यास करणाऱ्यां लोकांमध्ये आपल्या मनावर खूप चांगल्या प्रकारे ताबा ठेवण्याची क्षमता असते. ज्यांना एखादी सिद्धी मिळवायची आहे म्हणजे एखादं ध्येय गाठायचं आहे अशा लोकांसाठी सिद्धासन हे अतिशय उपयोगी आहे. सिद्धासन हे मुख्यत्वे मानसिक एकाग्रतेसाठी उपयोगी पडते. तसेच कुठल्याही प्रकारचे श्वसनाचे व्यायाम अथवा ध्यान करताना सर्वात सहज अणि सोपे आसन म्हणून याचा निश्चित उपयोग होतो. माणसाच्या मनाचे शत्रु समजले जातात ते षडरिपु म्हणजे ...

व्यायाम म्हटले की हल्लीच्या काळात व्यायाम शाळेत (जिम) जाणे आणि तिथे जाऊन थोड्याच दिवसात पिळदार शरीरयष्टी तयार करुन सर्वांना चकीत करणे असा एक समज रूढ झाला आहे. पण आपण कुठल्याही पैलवान किंवा बॉडी बिल्डरला विचारले  असता त्यामागचे त्याचे अनेक दिवसाचे कष्ट, संयम, मनाची तयारी, व्यायामाची पूर्वतयारी अणि इतर अनेक गोष्टी लक्षात येतात.  कुठलाही व्यायाम सुरु करण्यापूर्वी व्यायामाची पूर्वतयारी करणे आवश्यक असते.  उदा. योग्य वेळ, व्यायामाची साधने किंवा उपकरणे, योग्य जागा इ. त्यामुळे इच्छुकांनी व्यायाम सुरु करण्याआधी खालील गोष्टींचे पालन करावे, जेणेकरून व्यायामाचा जास्तीत जास्त फायदा होईल.  कुठलाही व्यायाम अनशेपोटी म्हणजे काहीही खाल्यानंतर किमान ४ तासांनी करावा. त्यामुळेच साधारणपणे व्यायाम पहाटे किंवा सकाळी करण्याची पद्धत आहे. व्यायाम केल्यावर किमान ४०-४५ मिनिटे काहीही खाऊ नये. यामागे शास्त्रीय कारण असे कीं व्यायामाने शरीरातील रक्तपुरवठा एका ठराविक ठिकाणी जास्त असतो. अशावेळी अन्न पोटात गेल्यावर जठराला पुरेशी ऊर्जा मिळत नाही आणि अन्नपचन नीट होत नाही. त्यामुळे गॅस, अपचन इ. त्रास होण्याचा सं...